Op je gezondheid!

Ik (60) ben gaan roeien en Margreet (85) is mijn roei-instructeur. Hoe ze dat doet?  ‘Gewoon, in beweging blijven’ zegt ze olijk, ‘drie keer in de week in de roeiboot, weer of geen weer. Als je eenmaal in de boot zit, maakt het niets meer uit. Het lastige moment is om de deur uit te gaan.’

Is dat alles? Zo heel vlug loopt ze niet meer.
‘Verder de suiker weg, hè, en de meeste koolhydraten. Daar werd ik trouwens heel moe van. Als ik veel noten eet, veel fruit en vis, voel ik me kiplekker. O ja, de melk en aanverwante artikelen heb ik er ook allang uitgegooid. Ik snap niet dat ze daar nog steeds allerhande sprookjes over vertellen. Melk is voor kalveren. En voor baby’s’.
‘Verder nog tips?’ vraag ik terwijl ik bedenk dat ik wel heel erg van bruine boterhammen met kaas houd.
‘Je moet natuurlijk wel een beetje jeugdig willen blijven en het echt willen’ lacht ze schalks. ‘En niet met andere oudjes over je kwaaltjes gaan zitten ouwebetten. Want die praten je allemaal de put in met die dooddoeners dat ouderdom nu eenmaal met gebreken komt. Onzin.’
We doen in het westen altijd wat lacherig over het feit dat men in oosterse landen de dokter betaalt als je gezond bent, waardoor je verzekerd bent van zorg als het een keer mis gaat. Voor ons de omgekeerde wereld; we zouden er niet óp komen. Maar zo stom is dat helemaal niet. Eigenlijk is dit een veel beter systeem. Hiermee ben je meer gefocust op je eigen wel-bevinden. Het denkspoor wat hierdoor ingeslepen wordt is: Gezond Blijven.
Bij ons is dat: ‘Niet Ziek Worden’. En zoals je waarschijnlijk weet, kunnen onze hersenen het woordje ‘niet’ niet adequaat verwerken. De boodschap die wij onszelf dus geven is: Ziek Worden. Ziekworden. Niet Ziek-worden. Pas op, NIET ziek worden. En als je dat dan vervolgens toch geworden bent: hoera, daar is de dokter!
Nu hebben we veel medische kennis over het lijf beschikbaar en veel artsen die ons weer kunnen oplappen. Samen met al die anderen werken ze in de ‘gezondheidszorg’. Maar… eigenlijk klopt dat dus helemaal niet. Deze mensen werken allemaal in de ziekte-zorg. Hier vind je toch veel meer mensen dan aan de andere kant van de streep? Er werken toch maar een handvol medici in de preventie of op het gebied van een gezonde lifestyle?
Ik las laatst dat zeventig procent van de ziekten die ouderen na hun zestigste krijgen, ligt aan de manier waarop ze met hun nog gezonde lijf omgaan. Kanker en aanverwante narigheid valt onder de dertig procent die overblijft; we moeten wel érgens aan dood gaan. Alleen, het hoeft geen langzaam aftakelingsproces te zijn: het is echt mogelijk om lang gezond te blijven.
‘Als je geen tijd besteedt aan je lijf als je gezond bent, moet je het wel doen als je ziek bent.’ Deze slogan, die ik van mijn yogalerares hoorde, past hier goed bij. Je lijf is het huis waarin je woont en daar kun je op heel veel verschillende manieren mee omspringen. Er is ruim voldoende informatie te vinden, van laagdrempelige damesbladen tot het toegankelijke internet, en je kunt niet meer zeggen dat je niet weet hoe je het best voor je kostbare lijf moet zorgen. Gezondheid is, althans voor het grootste deel en voor de meeste mensen, een keuze.
Het is allemaal niet toevallig. Zestig worden, een yogajuf die me wakker schudt, een boek dat zomaar uit de lucht komt vallen en dan een levend voorbeeld ontmoeten in de persoon van mijn vrolijke en fitte roei-instructeur. Van al het gedrag dat ik in mijn leven stap voor stap heb moeten bijsturen, is anders eten wel het makkelijkst. Ik heb me namelijk stevig voorgenomen dat ik bij die zeventig procent ga horen. En als er dan op gegeven moment toch iets aan de knikker is, dikke pech. Het aanvaarden dat er ooit een eind aan komt, geeft iedere dag meer kleur.